Zespół dziecka potrząsanego – skutki mogą być tragiczne!

Zespół dziecka potrząsanego (ang. shaken baby syndrome, SBS) jest formą przemocy wobec dziecka polegającej na intensywnym potrząsaniu niemowlęciem lub małym dzieckiem. Dotyczy on szczególnie niemowląt do 1. roku życia, ale także małych dzieci do 3. roku życia. Dorosły ma nad tak małym dzieckiem bardzo dużą przewagę. Rozładowując w ten sposób swoją frustrację, zwykle spowodowaną płaczem malucha może doprowadzić do powstania u niego poważnych urazów przede wszystkim głowy, szyi i ośrodkowego układu nerwowego.

Spowodować go jednak można również nieświadomie podczas zbyt gwałtownego podrzucania malucha w trakcie zabawy, kołysania go na rękach czy w wózku lub uderzania go w głowę piłką lub inną zabawką.

 Wielu rodziców uważa, że tak szybkie i intensywne ruchy uspokajają malca. Niestety dziecko staje się spokojne, a wręcz apatyczne z innego powodu.

Zespół dziecka potrząsanego – jak powstaje uraz?

Dziecko ma zupełnie inne proporcje w budowie ciała niż dorosły. Jego główka jest dużo większa w porównaniu do reszty ciała, stanowi aż ¼ jego wielkości (u dorosłych 1/8). Jest również cięższa i mniej stabilna, dziecko nie ma jeszcze dobrze wykształconych mięśni ją podtrzymujących. Dodatkowo ma ona jeszcze nie zrośnięte ciemiączko, a mózg jest bardziej unaczyniony i zawiera dużo więcej wody niż w wieku dorosłym, przez co jest bardziej miękki. Zbyt gwałtowne ruchy główki dziecka do tyłu i na boki sprawiają, że mózg dosłownie przemieszcza się w jej obrębie obijając się o ściany czaszki. W taki sposób dochodzi do rozrywania naczyń krwionośnych i niszczenia połączeń nerwowych w mózgu. Uszkodzeniu może ulec też kręgosłup i oczy.

Wystarczy zaledwie 5 sekund tak intensywnego potrząsania dzieckiem, aby uszkodzić jego mózg, a nawet spowodować śmierć.

Zespół dziecka potrząsanego - objawy

• krwiaki podtwardówkowe i podpajęczynówkowe
• obrzęk mózgu
• krwotok w siatkówce oka
• zaburzenia wzroku, prowadzące nawet do ślepoty na skutek urazu siatkówki
• pęknięcia czaszki oraz rany i otarcia w obrębie szyi i głowy
• złamania kości

Jeśli potrząsanie dzieckiem się powtarza i jest systematyczne może to prowadzić do apatii i ospałości dziecka oraz agresji i rozdrażnienia. Dziecko ma też problemy z jedzeniem, nie ma apetytu, zaburzony zostaje odruch ssania. Dochodzą do tego objawy fizyczne połączone z psychiczną reakcją na stres takie jak zaburzenia oddychania i krążenia, a także wymioty. W późniejszym okresie życia może nastąpić upośledzenie umysłowe, zaburzenia rozwoju, trudności w nauce, zaburzenia zachowania.

Zespół dziecka potrząsanego – nie krzywdź, zapobiegaj!

Potrząsanie dzieckiem rzeczywiście je uspokaja, bo maluch staje się apatyczny, nie gaworzy, nawet się nie uśmiecha, ale czy o to właśnie chodzi? Każdy chce mieć zdrowe, szczęśliwe i radosne dziecko. Takiej formy uspokajania malca dopuszczają się głównie osoby o niskim poziomie inteligencji i statusie społecznym, sfrustrowane, bez wsparcia ze strony partnera czy rodziny, nieprzygotowane do roli rodzica. Częściej są to ojcowie i konkubenci lub nianie, ale też matki mające depresję poporodową.

Niestety do zespołu dziecka potrząsanego może również dojść na skutek zdawałoby się niegroźnej zabawy czy podczas zwykłych codziennych czynności. Pamiętaj, aby nosząc dziecko podtrzymywać jego głowę i szyję. Nie podnoś go zbyt gwałtownie, ani nie wykonuj szybkich ruchów z dzieckiem na rękach. Podczas zabawy nie podrzucaj dzieckiem, ani nie uderzaj go niczym w głowę. Nawet zdawałoby się miękką piłką czy inną zabawką możesz doprowadzić do mikrouszkodzeń w mózgu. Usypiając maleństwo w wózku poruszaj nim lekko kołysząc.

ZOBACZ TAKŻE:

Tego nie lubi niemowlę - 5 rzeczy, których lepiej unikać>>

Rodzice to nagrali! Znęcała się nad maluszkami w żłobku>>